Cilt kanseri, cilt hücrelerinin anormal büyümesi sonucu oluşan bir kanser türüdür. En yaygın görülen kanser türlerinden biridir ve genellikle güneşe aşırı maruz kalma ile ilişkilidir.

Cilt kanseri, üç ana gruba ayrılır:

1. Melanom (En tehlikeli tür)
2. Bazal Hücreli Karsinom (BCC) (En yaygın, genellikle yavaş büyür)
3. Skuamöz Hücreli Karsinom (SCC) (Orta derecede agresif)

Belirtileri

1. Melanomun Belirtileri (En Tehlikeli Cilt Kanseri Türü)

Melanom, cilt kanserinin en agresif formudur ve hızla yayılabilir. Genellikle mevcut bir benin değişimiyle veya yeni bir anormal lezyonla ortaya çıkar.

ABCDE Kuralı ile Melanom Belirtilerini Tanıyın:

A – Asimetri: Benin iki yarısı birbirinden farklıdır.

B – Border (Sınır): Kenarları düzensiz, girintili-çıkıntılı olabilir.

C – Color (Renk): Kahverengi, siyah, kırmızı, beyaz veya mavi tonlarında düzensiz renklenme olabilir.

D – Diameter (Çap): 6 mm’den büyük olması (bir kalem silgisinden geniş).

E – Evolving (Değişim): Zamanla büyümesi, kaşınması, kanaması veya kabuklanması.

Melanom genellikle sırt, yüz, kol, bacak gibi güneşe maruz kalan bölgelerde gelişse de vücudun herhangi bir yerinde oluşabilir.

2. Bazal Hücreli Karsinom (BCC) Belirtileri

BCC, en yaygın ve genellikle en az tehlikeli cilt kanseri türüdür. Çok yavaş büyür ve nadiren vücudun diğer bölgelerine yayılır.

• Ciltte inci gibi parlak, pürüzsüz bir yumru
• Açık yaraya benzer iyileşmeyen lezyon
• Kanayan veya kabuklanan kırmızımsı alan
• Genellikle güneş gören bölgelerde (yüz, boyun, kulaklar) görülür

3. Skuamöz Hücreli Karsinom (SCC) Belirtileri

SCC, bazal hücreli kansere göre daha agresiftir ve vücudun diğer bölgelerine yayılma riski daha yüksektir.

• Sert, kabuklu veya pullu bir cilt lezyonu
• İyileşmeyen yara veya kabuklanan bölge
• Kırmızı, pürüzlü veya kabarık lezyonlar
• Dudaklar, yüz, kafa derisi gibi güneşe maruz kalan bölgelerde sık görülür

Risk Faktörleri

Cilt kanseri gelişimini artıran bazı risk faktörleri şunlardır:

• UV ışınlarına aşırı maruz kalma (güneş, solaryum)
• Açık ten rengi ve çilli cilt yapısı
• Güneş yanıkları geçmişi (özellikle çocuklukta sık güneş yanığı geçirenler daha risklidir)
• Ailede cilt kanseri öyküsü
• Bağışıklık sisteminin zayıf olması

Bazı genetik hastalıklar (örn. Xeroderma PigmentosumTanı Yöntemleri

1. Dermatoskopi
   • Dermatolog, özel bir büyüteçle şüpheli cilt lezyonlarını inceler.
2. Biyopsi
   • Şüpheli bölgeden doku örneği alınarak laboratuvarda incelenir.
3. Lenf Nodları Değerlendirmesi
   • Melanom gibi agresif türlerde yayılma olup olmadığı kontrol edilir.
4. Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Manyetik Rezonans (MR)
   • İleri evre vakalarda yayılımı belirlemek için kullanılır.

Tedavi Yöntemleri

Cilt kanseri tedavisi, kanserin türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.

1. Cerrahi Müdahale

• Eksizyon (Çıkartma Ameliyatı):
  • Kanserli dokunun sağlıklı dokularla birlikte çıkarılması.
  • Melanom ve SCC’de sıkça uygulanır.
• Mohs Mikrocerrahisi:
  • Özellikle yüz gibi hassas bölgelerde, sağlıklı doku korunarak kanserli hücrelerin katman katman alınması yöntemi.

2. Radyoterapi

• Cilt kanseri ameliyatla tamamen çıkarılamıyorsa uygulanır.
• Yaşlı hastalar veya cerrahiye uygun olmayan kişiler için alternatif olabilir.

3. Kemoterapi

• Genellikle ileri evre melanomlarda ve yayılmış kanserlerde kullanılır.
• Topikal (kremler) veya sistemik (damar yoluyla verilen ilaçlar) şeklinde uygulanabilir.

4. Hedefe Yönelik Tedaviler

• BRAF Mutasyonlu Melanomlar İçin:
• Vemurafenib, Dabrafenib gibi ilaçlar kullanılır.
• Diğer hedefe yönelik tedaviler:
• MEK inhibitörleri (Trametinib).

5. İmmünoterapi

• Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlar.
• İleri evre melanomlar için:
• Pembrolizumab (Keytruda)
• Nivolumab (Opdivo)
• Ipilimumab (Yervoy)
• İmmünoterapi, özellikle melanom tedavisinde önemli bir yere sahiptir.