Menenjit, beyin ve omuriliğin zarlarının (meninksler) iltihaplanmasıdır. Bu enfeksiyon genellikle virüsler veya bakteriler tarafından tetiklenir.Başlıca menenjit etkenleri:

1. Bakteriler:

• Neisseria meningitidis (Menenjit Menenjokokları): Bu bakteriler menenjitin en sık nedenlerinden biridir ve özellikle gençlerde ve genç yetişkinlerde yaygındır. Ayrıca menenjit salgınlarına yol açabilir.

• Streptococcus pneumoniae (Pnömokoklar): Bu bakteriler, menenjite neden olan diğer önemli bir bakteri türüdür. Özellikle çocuklar ve yaşlı yetişkinlerde enfeksiyona yol açabilir.
• Haemophilus influenzae tip b (Hib): Hib bakterisi aşılarla kontrol altına alınmış olsa da, özellikle Hib aşısı almayan çocuklarda menenjite yol açabilirdi.
• Listeria monocytogenes: Bu bakteri, genellikle gıda yoluyla alınır ve özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde menenjite yol açabilir.
• Escherichia coli (E. coli): Yenidoğanlarda ve prematürite riski taşıyan bebeklerde görülebilir.

2. Virüsler:

• Enterovirüsler: Coxackievirüsler ve Echovirüsler gibi enterovirüsler, en sık viral menenjit nedenlerindendir. Genellikle yaz ve sonbahar aylarında salgınlar yaparlar.
• Mumps virüsü (Kabakulak virüsü): Kabakulak virüsü menenjite yol açabilen bir diğer virüstür.
• Herpes Simpleks virüs (HSV): Herpes Simpleks Virüs Tip 2 (HSV-2) genital herpes ile ilişkilendirilirken, Tip 1 (HSV-1) ağız yoluyla bulaşan herpes ile ilişkilendirilir ve nadiren menenjite yol açabilir.

Menenjit, bakteriyel veya viral nedenlere bağlı olarak farklı semptomlara ve şiddetlere sahip olabilir. Bu nedenle, menenjit belirtileri gözlemlendiğinde, hastalığın nedenini belirlemek ve uygun tedaviyi başlatmak için bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmek önemlidir. Menenjit, hızlı tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir enfeksiyondur.

Meningit (menenjit) tanısında mikrobiyolojik testler, hastanın menenjit nedeniyle yaşadığı enfeksiyonun türünü belirlemeye ve uygun tedaviyi başlatmaya yardımcı olur. Bu testler şunları içerir:

1. Lomber Punktasyon (Spinal Tap): Meningit tanısı genellikle bir lomber ponksiyon adı verilen işlemle başlar. Bu işlem sırasında, bir iğne bel bölgesine sokularak omurilik kanalından beyin omurilik sıvısı (beyin-omurilik sıvısı) alınır. Bu sıvı, mikroorganizmaların varlığına ve tipine dair önemli bilgiler sağlar.
2. Beyin-Omurilik Sıvısı İncelemesi: Beyin-omurilik sıvısının laboratuvar incelemesi, mikropların varlığını ve türünü belirlemeye yardımcı olur. Bu inceleme şunları içerebilir:
   • Hücre Sayımı: Beyin-omurilik sıvısında bulunan beyaz kan hücresi (lökosit) sayısı artmışsa, bu enfeksiyonun belirtisi olabilir.
   • Sitoloji: Beyin-omurilik sıvısındaki hücrelerin tipini ve morfolojisini incelemek.
   • Bakteri ve Virüs Kültürleri: Sıvı, özel besiyerlerinde bakteri veya virüslerin yetiştirilmesi için kullanılır ve bu şekilde enfeksiyon etkenleri tespit edilebilir.
   • Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR): Bu moleküler test, sıvıda bulunan DNA veya RNA’yı amplifiye ederek, belirli bakterilerin veya virüslerin varlığını saptamak için kullanılabilir.
3. Kan Kültürleri: Meningit, bazen kan dolaşımından kaynaklanır. Bu nedenle kan kültürleri enfeksiyonun nedenini tespit etmede yardımcı olabilir.
4. Bakteriyel Antijen ve Antikor Testleri: Bazı bakterilerin neden olduğu meningit türleri için özel antijen ve antikor testleri mevcuttur. Bu testler, enfeksiyonun nedenini saptamaya yardımcı olabilir.
5. Görüntüleme Çalışmaları: Beyin görüntüleme (örneğin, manyetik rezonans görüntüleme veya bilgisayarlı tomografi) bazen menenjit tanısını desteklemek için kullanılır. Özellikle şüpheli komplikasyonlar veya beyinde yapısal değişiklikler varsa bu tür incelemeler yapılabilir.

Meningit tanısı, hastanın semptomları, fizik muayenesi ve yukarıdaki test sonuçlarına dayanarak yapılır. Tedavi, tanıya dayalı olarak başlatılır ve genellikle enfeksiyonun nedenine yönelik olarak antibiyotikler veya antiviral ilaçlar içerebilir. Meningit, acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur, bu nedenle hızlı ve doğru bir tanı büyük önem taşır.